Αντιμέτωπος με την Ιστορία ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος

Μεγάλη ιστορική  “πρόκληση” για την Ορθοδοξία η διατήρηση της Ενότητας των Εκκλησιών.

ΓΕΝΕΥΗ ΣΥΝΑΞΗ ΠΡΟΚΑΘΗΜΕΝΩΝ 21 ΜΕ 28 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016

«Ενώπιος ενώπίο» με την  ιστορική απαίτηση της Ορθοδοξίας για ψυχική ενότητα και σύμπνοια θα βρεθεί ο Αρχ. Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος Α’ καθώς, θα βρίσκεται  στη Κεφαλή της Πατριαρχικής Τράπεζας της Αίθουσας των Συνεδριάσεων στο «ταπεινό» Φανάρι, εν μέσω των Ιεραρχών της Πατριαρχικής Συνόδου που εκλήθησαν εσπευσμένα (άλλοι τηλεφωνικώς και άλλοι μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας) να μετάσχουν της έκτακτης Πατριαρχικής Συνόδου στη  Κωνσταντινούπολη.   Έκτακτη Πατριαρχική Σύνοδο  που  ευλόγως και ορθώς  συγκάλεσε, η Α.Θ.Π.  Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος. Ως  ο Πρώτος των Πρώτων, Ίσως μεταξύ Ίσων, Ισόκυρος μεταξύ Ισόκυρων και ισόβαθμος (Επίσκοπος εις Τύπον και Εικόνα Χριστού κατά την Ορθόδοξη Δογματική Θεολογία)  μεταξύ Ισόβαθμων Συν Επισκόπων του.  

Η ανάγκη για την έκτακτη σύγκληση της Πατριαρχικής Συνόδου προέκυψε, ως δεδομένο και επιβεβλημένο  αίτημα πια καθώς Μόσχα και Βουλγαρία αλλά και άλλες Εκκλησίες ζητούν  έκτακτη Σύναξη –Σύνοδο των Προκαθημένων πριν ή στις 10 Ιουνίου, ελάχιστα 24 ωρα δηλαδή πριν την σύγκληση της Πανορθοδόξου Συνόδου,  προκειμένου να (συν) εξεταστεί η τρέχουσα  κατάσταση,  ύστερα από τις αποφάσεις των Πατριαρχείων Μόσχας και Βουλγαρίας αλλά και της Αντιοχείας-και άλλων  που αυτή την εβδομάδα θα ακολουθήσουν ως άσκηση εντονότατων πιέσεων προς συγκεκριμένη κατεύθυνση (…) και σε κάποιες των περιπτώσεων με υποβολιμαία θολά κίνητρα που μάλλον βαθύτερο στόχο έχουν να υποσκάψουν θεμελιώδεις αξίες περί του Πρωτείου στην Ορθοδοξία.

Επιχειρώντας ή επιδιώκοντας να δημιουργηθούν ή  δημιουργώντας, έτσι και αλλιώς πλέον, νέα δεδομένα και προηγούμενο –όχι απαραίτητα αρνητικό- αντιθέτως κάποιες ενστάσεις και αντιρρήσεις ή και προτάσεις,  όπως αυτές του Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλου περί της στρογγυλής τράπεζας όπου θα  παρακαθήσουν όλοι ομοίως οι Προκαθήμενοι, είναι προς την Ορθή κατεύθυνση και εμπράκτως Ορθοτομούν και στηρίζουν την Ορθοπραξία. Ορθοτομώντας την Αλήθεια.   Όταν βεβαίως  υπολοίπονται και στερούνται ιταμών και άλλων πονηρών εγωιστικών κινήτρων… και πράγματι    ενισχύουν τον θεσμό  της Συνοδικότητας όταν δεν υποκρύπτουν άλλες  δόλιες σκοπιμότητες… Τετελεσμένα και αποφάσεις Μόσχας, Βουλγαρίας και Αντιοχείας,   που όλες η Κάθε Μια (Εκκλησία)  με τους δικούς της όρους και προϋποθέσεις δυστυχώς  φέρουν ενώπιον τετελεσμένων γεγονότων τον ίδιο τον κύριο Βαρθολομαίο αλλά και συνολικά όλες τις υπόλοιπες Εκκλησίες, σαν να μην προ υπήρξαν προσυνοδικές και πανορθόδοξες διασκέψεις.  Σαν να μην υπήρξαν οι Συνάξεις και οι δεσμεύσεις, οι υπογραφές τους,  του 2008, του 2014 και η τελευταία του Ιανουαρίου του 2016…  όλα είναι πλέον φανερά αλλά η ιστορία είναι αμείλικτη! Εκτός και αν εν τω μεταξύ βρέθηκαν εκείνες –οι άλλες Εκκλησίες – προ τετελεσμένων γεγονότων, έστω και θέματα τεχνικής φύσεως ή και πρωτοκόλλου…

Οι άλλες (μικρές )  τοπικές Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, αρκετές εκ των οποίων, μοιάζει να  παρακολουθούν πλέον  τις καταιγιστικές  εξελίξεις με έκδηλη την αγωνία στα πρόσωπα πεφωτισμένων ιεραρχών, θεολόγων, μοναχών και λαϊκών, κάνοντας κάποιους να ομιλούν περί «ολοκληρωμένου σχεδίου», χωρίς ωστόσο να μπορούν να παρέμβουν και να (συν) διαμορφώσουν τις εξελίξεις και τα γεγονότα που εν τω μεταξύ τρέχουν. Ραγδαία. Με απίστευτη ταχύτητα. Κάθε τηλέφωνο που σηκώνεις πληροφορείσαι και μια νέα εξέλιξη της προηγούμενης ακριβώς στιγμής.

Το βέβαιον είναι πως δεν μπορεί και δεν πρέπει να αγνοηθεί το αίτημα περί σύγκλησης της Σύναξης –Συνόδου των Προκαθημένων που αιτήθηκαν Βουλγαρία και Μόσχα και εμμέσως και η Εκκλησία της Αντιόχειας.

 Οι παίκτες στην μεγάλη σκακιέρα της Ορθοδοξίας Βαρθολομαίος και Κύριλλος. Προσωπικά θα προσεθέτα και τον Αρχ. Αθηνών κ. Ιερώνυμο ο οποίος οφείλει και υποχρεούται, εκ του ιστορικού ρόλου της Ελλαδικής και Παύλειας Εκκλησίας να αναλάβει πρωτοβουλίες εκτόνωσης της –προς το παρόν υποβόσκουσας –μικρής κρίσης.

Ο Πατριάρχης Βαθολομαίος μπροστά σε αυτό το κλίμα και αυτή την περιρρέουσα ζέουσα  ατμόσφαιρα, γεμάτη ένταση, θα βρεθεί αντιμέτωπος με την ιστορία. Πρόσωπο με πρόσωπο. Βασική «πρόκληση» που έχει να αντιμετωπίσει ως καλός Ποιμένας του Λογικού Ποιμνίου,  και  καλός Κυβερνήτης του Πλοίου της Ορθοδοξίας είναι η Ενότητα.   Απαρασάλευτος Ενότητα. Ζωοποιός Ενότητα. Ομοτράπεζη της Θείας Ευχαριστείας και του Κοινού Ποτηρίου.  Εκκλησιολογική Ενότητα. Ορθοτομούσα  Τον Λόγο της Αληθείας Ενότητα. Αναμφίβολα η Ορθοδοξία βιώνει ώρες αγωνίας, πέρα από  αυτό, το με εκκοσμικευμένους και πολιτικούς όρους  μπρά ντε φερ, ως παιχνίδι ισχύος,  που παίζεται πλέον φανερά και ξεκάθαρα από συγκεκριμένες εκκλησίες –και ήταν θέμα χρόνου ή πλήρεις αποδόμηση  αυτού του σχεδιασμού λίγο προ του τέλους-  εκκλησίες που όμως χάνουν την Εκκλησιολογική τους Ορθόδοξη υπόσταση όταν εμφορούνται από άλλα –και όχι πάντα  αγνά –κίνητρα. Ιδίως δε, όταν αυτά, ενίοτε υποθάλπονται και από εθνικιστικές εξάρσεις εξάπλωσης και  πληθυσμιακής ισχύος, παρακάμπτοντας Ιερούς Κανόνες Όρους και Προϋποθέσεις, την ίδια δηλ. την ζώσα  και ζωντανή Ορθόδοξη Παράδοση.

Ο κ. Βαρθολομαίος, ενώπιον των ιστορικών ευθυνών του –και για λάθη προσωπικά του πρόσφατου ή και απώτερου παρελθόντος – προ (σ) Καλείται να ξεπεράσει Εαυτόν και, και τις όποιες πικρίες και εύλογες θυμικές εξάρσεις –  να βρεθεί  ανώτερος των ανθρωπίνων στάσεων και περιστάσεων όχι ως εμπερίστατος της Ιστορίας αλλά ως Μέτοχος, Κοινωνός και Συνεχιστής της Αποστολικής Παράδοσης και ως Νέος Πέτρος να ενώσει τα διεστώτα. Να αρθεί στο  ύψος των περιστάσεων.  Να συνθέσει και να ανασυνθέσει. Να παράξει ενότητα. Να ενισχύσει την αδελφοσύνη Λαών Ηγετών και Εκκλησιών στο Σύνολο τους.

Με την αγωνία έκδηλη εις το –άλλοτε γαλήνιο και άλλοτε πάλι ορισμένες φορές φουρτουνιασμένο έμπλεο ανάμεικτων και πολλές φορές αντιφατικών  συναισθημάτων-    Πρόσωπο του αλλά και διάχυτη την συναισθηματική φόρτιση, προϊόν ενδεχομένως και νοεράς Προσευχής εις το Παρεκκλήσιο του Πατριαρχικού Οίκου στην Κωνσταντινούπολη ο κ. Βαρθολομαίος, άνθρωπος κατ εξοχήν ηπίων τόνων –ασχέτως   των ενίοτε δικαιολογημένων συναισθηματικών εξάρσεων που κατά καιρούς του έχουν καταλογισθεί – αφού θα ακούσει, πρωτίστως πρώτον  την  ανάγνωση με χρονική έκθεση των τελευταίων καταιγιστικών  γεγονότων από τον καθορισμένο , από τον ίδιο Αρχιερέα του Θρόνου, και δευτερευόντως τις απόψεις ενός εκάστου εκ των παρισταμένων Αρχιερέων της Πατριαρχικής Συνόδου θα πάει το λόγο. Λόγος που θα βαρύνει εις τις συνειδήσεις των Αρχιερέων και θα μετρήσει στην τελική  άποψη που θα πρέπει να (συν)-Διαμορφωθεί ως κοινό Πατριαρχικό Ανακοινωθέν.

Σε  εκείνη ακριβώς την χρονική  στιγμή, που ο Πατριάρχης του Γένους των Ελλήνων αλλά και Σύμπασας της Ορθοδοξίας, {{όπως έχει επικρατήσει να τον Προσφωνούμε, εις ένδειξη τιμής και αναγνώρισης –όχι του ιδίου αλλά του αλυσοδεμένου Ιερότατου Πατριαρχικού- Θεσμού, γεμάτο αίμα και θυσιαστικούς αγώνες των προκατόχων του, προσφώνηση,  μεγαλύτερης τιμής ακόμα και από αυτές τις τυπολατρικές προσφωνήσεις, πολυχρόνια   και προσαγορεύσεις που αφενός ενίοτε προσβάλλουν ακόμα και Αυτόν τον Ύψιστον Ένα και Μοναδικό Τριαδικό  Θεό, Προσφωνήσεις και  προσρήσεις που   κατά καιρούς  χάνουν το βαθύτερο νόημα τους εν μέσω εκκοσμικευμένων  εκδηλώσεων λατρείας (ενίοτε με ψήγματα προσωπολατρίας  όπως ορθώς έχει παρατηρηθεί) }} που θα λάβει τον Λόγο, είναι που ο ιστορικός του μέλλοντος  αναγκαστικά θα εστιάσει.  Είναι η στιγμή που τα όσα θα πει. Ο τρόπος που θα τα πει. Η φωνή του. Το πρόσωπο του. Η χρεία και το μέταλλο  της φωνής του. Οι χτύποι της καρδιάς του αλλά και το  ψυχικό του σθένος, ενώπιον του Θεού, των Ανθρώπων αλά   και  της μελλούσης  Ιστορίας θα πρέπει να περιγραφούν ώστε να αποδώσουν την αλήθεια που θα έχει   προηγηθεί των αποφάσεων του σε αυτή την όντως βαριά από κάθε άποψη ιστορική του απόφαση. Πατριαρχική απόφαση γα την οποία στο διάβα του άμεσου  χρόνου που θα ακολουθήσει με απίστευτα ραγδαία εξέλιξη των γεγονότων, αλλά   και των μετέπειτα  αιώνων που εν τω μεταξύ  θα έρθουν,   θα αναζητηθούν ευθύνες.  Ευθύνες που θα ερευνηθούν, ακόμα και υπό το πρίσμα της συνομωσιολογίας-γιατί αυτό ως προϊόν πάντα πουλάει-   από όλους εκείνους, που θα αναζητούν εξιλαστήριο «εύκολο θύμα».

Θα υπάρξουν όμως και εκείνοι που νηφάλια, με σύνεση, διάκριση και προ πάντων ανεπηρέαστοι από τα διάφορα θεολογικά ρεύματα της εποχής μας θα επιχειρήσουν να ερευνήσουν τα γεγονότα, ένα προς ένα, στιγμή προς στιγμή, ώρα την ώρα, μήνα το μήνα, χρόνο το χρόνο, ιστορία περισσότερη του αιώνος, που ευλόγως και    δικαίως θα κληθούν ψύχραιμα  και νηφάλια  να κάνουν μια   βαθιά αναδίφηση. Κανονική  ιστορική  ανασκαφή και αποτίμηση  σε πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις -που εν τω μεταξύ θα έχουν προηγηθεί της όποιας τελικής απόφασης.  Απόφαση που – όλοι βεβαίως ευχόμαστε και προσευχόμαστε  να –  οδηγήσει το Πλοίο της Κιβωτού της    κατ Ανατολάς όντως,  Μιας, Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας του Χριστού   σε ένα ασφαλή Καλό Λιμένα.  Με Ψυχική και Αδελφική Εκκλησιολογική   Ενότητα. Σύμπνοια. Θεολογική Ολότητα και Ενιαία Ορθόδοξη Εκκλησιολογία. Άρρηκτα δεμένη όμως και με την προϊστορία των Αποστολικών Συνόδων,  των επτά Οικουμενικών αλλά και την μετέπειτα ιστορική συνέχεια με Ορθόδοξη  συνέπεια και συνέχεια των εν συνεχεία Συνόδων  επίσης από την ορθόδοξη αυτοσυνειδησία του Πιστού Λαού μας, ως Οικουμενικών  του Ιερού Φωτίου(779-880 μ.χ) και του Γρηγορίου του Παλαμά(1341 μ.χ) και των μετέπειτα εως και αυτή την ακόμα την Πατριαρχική Σύνοδο του 1848 και του 1872 με τις αντίστοιχες εγκύκλιους τους.  Όλοι, απ άκρης σ άκρη της γης οι Ορθόδοξοι φυσικά ένα φόβο έχουν. Αυτή η απόφαση, ο Λόγος του,  και τα όσα θα μονολογήσει, εισηγηθεί  και εκφωνήσει ενώπιον της Πατριαρχικής Συνόδου στο Φανάρι αυτή την εβδομάδα ( Δευτέρα 6 μέχρι και το Σάββατο 11 Ιουνίου),  ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ο Α, να  διακριθεί από σύνεση και Σοφία, όπως πολλές φορές το έχει πράξει, να αποφευχθεί:

-η εκκλησιαστική διπλωματία και η εκκλησιολογική διγλωσσία όπως αυτή που διέπει και ορισμένα –αν  όχι όλα τα υποβληθέντα κείμενα προς έγκριση και Πανορθόδοξη αναγνώριση και υιοθέτηση-  ώστε το μήνυμα της Ενότητας να είναι σαφές και ξεκάθαρο. Να ορθοτομεί την Αλήθεια.

–  Ή ένταση και οι επικίνδυνοι  προσωπικοί ή συλλογικοί ελιγμοί…

– οι μικρότητες και αναφορές που πυροδοτούν το ήδη τεταμένο κλίμα.

-να κλείσει τα αυτιά σε αυλή και αυλικούς. Μικρούς και ανόητους που ενίοτε τον συμβουλεύουν με όχι  πάντοτε  αγαθά κίνητρα… απλά «συνδράμουν» χωρίς αντί Λόγο-λες και δεν κάνει λάθει κανονικά ως κανονικός άνθρωπος δεν έχει αδυναμίες και πάθη ως κτιστό δημιούργημα του Θεού – και (του) λένε λόγια απλά, κενά ουσίας και περιεχομένου,   για να  αρέσουν και να τέρπουν τον ανθρώπινο εγωισμό ξεχνώντας ότι ένας ηγέτης είναι ηγέτης πραγματικός όταν επιδιώκει να ακούει φωνές όχι που τον ευαρεστούν αλλά που τον «ωχλούν». Προβληματίζουν. Δεν ωραιοποιούν. Πονούν. Και πολλές  δοκιμάζουν το ανθρωπινό θυμοειδές. Αλλά οδηγούν στην σύνεση. Σε αποφάσεις με Διάκριση. Αποφάσεις που διαπνέονται από Πνεύμα Θεού.

– να προτάξει τις νηφάλιες και συνετές φωνές. Τη διάκριση. Τη σύνεση. Την πραότητα.

-να ακούσει όχι να υπακούσει.

-να αποφευχθούν τακτικισμοί και «στρατηγικές»…

-να ακούσει τις φωνές και τις προσευχές των Πιστών.

-να συσκεφθούν  ώστε με παρρησία και Λόγο  Θεού να  αποφανθούν και  το Πνεύμα το Άγιο (επιτέλους να ανά) Πνεύσει όπου Εκείνο Θέλει και Κατευθυνθεί Υπό του Παρακλήτου..

Ο Δρόμος προς την Πανορθόδοξη Σύνοδο, δεν είναι σπαρμένος με άνθη. Είναι δύσκολος. Η Λεωφόρος, της επαναφοράς στην Λειτουργία της Συνοδικότητας όλων των Ορθοδόξων  Εκκλησιών, στην οδό που άνοιξαν προ αιώνων οι Πατέρες όλων των Οικουμενικών αλλά και μεγάλων Περιφερειακών Συνόδων, είναι μεγάλη και δύσκολη. Ίσως δύσβατη μετά από τόσα χρόνια που ήταν «κλειστή» από κάθε είδους εμπόδια, άλλοτε ως αποτέλεσμα μεγάλων ιστορικών γεγονότων και άλλοτε ως βασική και κύρια αιτία τον εγωισμό… Αυτό που διακυβεύεται, σε αυτή την χρονική συγκυρία δεν είναι μόνον η διασφάλιση της ενότητας και η αποφυγή ενός νέου μεγαλύτερου σχίσματος στους κόλπους της Ορθοδοξίας, αλλά η ορθή επαναφορά και λειτουργία του Συνοδικού Θεσμού της Καθ Όλου Εκκλησίας. Ως Σύνολο. Ως Μια Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία. Αλλιώς οι κίνδυνοι που παραμονεύουν πολλοί.  

Ειδάλλως, ο κίνδυνος το  πλοίο της Ορθόδοξης Εκκλησίας μοιραία να οδηγηθεί στα κοφτερά και αιματοβαμμένα  βράχια του διχασμού ! Ενός νέου –ίσως οδυνηρότερου και από εκείνο το σχίσμα -1004, 1009, 1054 και τελικό χτύπημα του 1204- μεταξύ Δύσης και Ανατολής!  Καθώς αυτό –το προ των πυλών σχίσμα-  θα είναι εντός Της Ορθόδοξης Εκκλησίας!   Κάθε Σχίσμα εντός της Εκκλησίας ισοδυναμεί με Αίρεση   όπως ορθώς λένε οι Πεφωτισμένοι Πατέρες και Ποιμένες της Εκκλησίας μας. Οι Προσευχές και οι Ευχές μας Μαζί του στις δύσκολες τούτες ώρες.